ΠΡΟΣ :
- Διευθυντή Κλάδου ΕΕΠ
- ΚΕΕΠ/ΔΙΜΕΚΑΠ
ΚΟΙΝ:
- ΥΠΟΥΡΓΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ κο Ι. Στυλιανίδη
- ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ κο Ιωάννη Παππά
- ΓΕΝΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΛΙΜΕΝΩΝ κο Ευάγγελο Κυριαζόπουλο
- ΑΡΧΗΓΟ Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ
- Α’ ΥΠΑΧΗΓΟ Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ
- Β’ ΥΠΑΡΧΗΓΟ Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ
- ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΚΛΑΔΟΥ ΛΙΜ. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
- ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΛΙΜ. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
ΘΕΜΑ: Παροχή διευκρινίσεων επί της εφαρμογής του Π.Δ. 83/2022 με το οποίο εγκρίθηκε ο Κανονισμός περί ρύθμισης θεμάτων ρυμουλκών πλοίων.
Σχετ:
- α)Έγγραφο σας 2324.1/91408/2022/22.12.2022
- β) Έγγραφό μας από 11/6/2021
- γ)Έγγραφό μας από 23/2/2022
Με το α’ σχετικό μας γνωστοποιήσατε τη δημοσίευσης του Π.Δ. 83/2022 (ΦΕΚ Α 299) που περιλαμβάνει πλαίσιο ρυθμίσεων σχετικά με τα ρυμουλκά λιμένος και ειδικότερα αναφορικά με τις τεχνικές προδιαγραφές σχεδίασης και κατασκευής, τη δύναμη έλξης, την ευστάθεια, τον αντιρρυπαντικό και πυροσβεστικό τους εξοπλισμό, καθώς και τροποποιήσεις του Π.Δ. 1337/1981 (ΦΕΚ Α 333)
Με τα β’ και γ’ σχετικά, καθώς και επανειλημμένες επιστολές υπόψη της τότε πολιτικής ηγεσίας είχαμε εκφράσει τις απόψεις μας επί του περιεχομένου του Σχεδίου Π.Δ. και είχαμε επισημάνει την ανάγκη διατύπωσης των ρυθμίσεων με σαφήνεια, ώστε να μη δημιουργηθούν ερμηνευτικά προβλήματα, καθώς και προβλήματα στην πρακτική εφαρμογή των νέων απαιτήσεων.
Επειδή το ως άνω α’ σχετικό περιορίστηκε σε απλή γνωστοποίηση της έκδοσης του Π.Δ. και σε μία απόλυτα τυπική περιγραφή των γενικών κατευθύνσεων του Π.Δ., που δε συνάδει με το μέγεθος και τη σπουδαιότητα των όρων και των προϋποθέσεων δραστηριοποίησης των ρυμουλκών του κλάδου μας, κρίνεται απαραίτητο να δοθούν διευκρινίσεις/οδηγίες επί της εφαρμογής του πλαισίου των νέων ρυθμίσεων, ώστε να μη δημιουργηθούν προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία των λιμένων και ιδίως των περιφερειακών.
Ήδη εμπλεκόμενοι Οργανισμοί Πιστοποίησης και Εταιρείες του κλάδου έχουν υποβάλλει αιτήματα καθώς και έγγραφες/προφορικές υπομνήσεις για παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων, χωρίς να τύχουν απαντήσης.
Ως εκ τούτου, διερμηνεύοντας τις ανησυχίες των μελών της Ένωσης, για την έγκαιρη συμμόρφωση τους, παραθέτουμε μία σειρά ζητημάτων κατ’ άρθρο, που καταδεικνύουν την ανάγκη παρέμβασης σας είτε για τη διόρθωση των αστοχιών είτε την επίλυση ερμηνευτικών προβλημάτων του Π.Δ.
Αναγνωρισμένος Οργανισμός (Άρθρο 2)
Στον ορισμό του υπ’ αριθμ. 24 όρου του άρθρου 2 « Αναγνωρισμένος Οργανισμός» χρησιμοποιείται διατύπωση που δεν περιλαμβάνει τους Ελληνικούς Οργανισμούς International Naval Survey Bureau (INSB Class) και PHOENIX Registered of Shipping S.A., αλλά μόνο Οργανισμούς μέλη του IACS.
Οι εν λόγω Οργανισμοί εκδίδουν ήδη, κατόπιν εξουσιοδότησης των Ελληνικών Αρχών, πιστοποιητικά αξιοπλοΐας σε ρυμουλκά πλοία των μελών μας και δεν νομίζουμε ότι είναι στις προθέσεις σας ο αποκλεισμός τους. Εν τούτοις, προς αποφυγή οποιασδήποτε αμφισβήτησης λόγω του ως άνω ορισμού θα πρέπει να διευκρινισθεί αν τα πιστοποιητικά που εκδίδουν οι εν λόγω Οργανισμοί είναι αποδεκτά και καλύπτουν τις απαιτήσεις πιστοποίησης του Π. Διατάγματος.
Γάντζοι ρυμούλκησης (άρθρο 5 γ)
Από τη διατύπωση προκύπτει ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς ΑΟ απαγορεύεται η χρησιμοποίηση γάντζου για τη ρυμούλκηση ανοικτής θαλάσσης. Εν τούτοις υπάρχουν κανονισμοί ΑΟ που επιτρέπουν τη χρησιμοποίηση γάντζου για παράκτιες ρυμουλκήσεις, καθώς και ρυμουλκήσεις σε προασπισμένες περιοχές. Υπόψη σε σχετική εγκύκλιος σας δεν αναφέρεται ανάλογη απάιτηση και θα πρέπει το θέμα να διευκρινισθεί. Όπως επίσης αν εξακολουθεί να ισχύει η εγκύκλιος σας για τις ρυμουλκήσεις μετά την έκδοση του Π.Δ.
Πιστοποιητικό δόκιμης έλξης (άρθρο 6 παρ 5)
α) το πιστοποιητικό δεν έχει χρονικό περιθώριο +/- 3 μήνες από την επετειακή ημέρα έκδοσης
β) δεν διευκρινίζεται το είδος και η έκταση του ελέγχου εκ μέρους του επίθεωρητού κατά την ετήσια επιθεώρηση
γ) δεν δίδεται περιθώριο συμμόρφωσης μέχρι τη πρώτη επιθεώρηση μετά την ισχύ του ΠΔ, όπως κατά κανόντα προβλέπεται στην καθέρωση νέων απαιτήσεων
δ) ποιος υπογράφει την έκθεση μέτρησης ο επιθεωρητής ή ο υπεύθυνος του Γραφείου που εκτελεί τη μέτρηση
Σχέδιο έκτακτης ανάγκης (άρθρο 8)
Τα ρυμουλκά επιφυλακής και ασφαλείας λιμένος υποχρεούνται να διαθέτουν κατάλληλο σχεδιασμό αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, χωρίς να δίδονται οδηγίες ή πρότυπα στα οποία να ανατρέχουν οι υπόχρεοι για συμμόρφωση. Η εγκύκλιος IMO σύμφωνα με την οποία πρέπει να συμμορφώνεται το σχέδιο, αφορά ρυμουλκήσεις ανοιχτής θαλάσσης και όχι δραστηριότητες ρ/κ επιφυλακής ή ασφαλείας
Όροι ασφαλείας για την εκτέλεση ρυμουλκήσεων (άρθρο 9)
Στο άρθρο 9 παρ 1 έως 4 τίθενται οι όροι ασφάλειας για την εκτέλεση ρυμουλκήσεων, ανάλογα με τη δύναμη έλξης του κάθε ρυμουλκού και τα χαρακτηριστικά του υποβοηθούμενου πλοίου. Ωστόσο προβλέπονται πολύπλοκοι μαθηματικοί τύποι για τον υπολογισμό της ελκτικής δύναμης, οι οποίοι παρουσιάζουν δυσχέρεια εφαρμογής κατά περίπτωση και σε καθημερινή βάση, προκειμένου για λιμενική ρυμούλκηση, κατά την οποία οι συνθήκες είναι συνεχώς μεταβαλλόμενες, αλλάζοντας δυναμικά τις μεταβλητές που χρησιμοποιούνται στους εν λόγω μαθηματικούς τύπους.
Επισημαίνεται επιπλέον ότι στους υπολογισμούς των μαθηματικών τύπων υπερεκτιμάται αδικαιολόγητά η αεροδυναμική αντίσταση των εξάλλων, λόγω χρησιμοποίησης υπερβολικού συντελεστή αντίστασης, ενώ ουδεμία πρόβλεψη υπάρχει για τη μείωση της απαιτούμενης ελκτικής δύναμης, λόγω πρόσθετων ελικτικών δυνατοτήτων του πλοίου (bow thrusters).
Επιπρόσθετα από το μαθηματικό τύπο δεν είναι δυνατόν να προκύψει ο απαιτούμενος αριθμός ρυμουλκών που αποτελεί σημαντικό παράγοντα ασφαλούς εκτέλεσης της ρυμούλκησης,
Για τους παραπάνω λόγους ορθά εκτιμήθηκε και με την παρ. 5 του εν λόγω άρθρου εξουσιοδοτήθηκαν οι φορείς εκμετάλλευσης και Διαχείριση λιμένων και εγκαταστάσεων του άρθρου 3 να εκδώσουν Κανονισμούς για την ασφαλή πρόσδεση/ απόδεση/ επιφυλακή, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά κάθε λιμένος ή εγκατάστασης αλλά και τα χαρακτηριστικά και τις πρόσθετες δυνατότητες πλοίων και ρυμουλκών. Σήμερα, 4 μήνες πριν τη καταληκτική ημερομηνία υποχρέωσης συμμόρφωσης των ρυμουλκών με τις απαιτήσεις του Π.Δ. και δεν έχουν εκδοθεί εκ μέρους των φορέων εκμετάλλευσης οι Κανονισμοί, που πρακτικά θα περιλαμβάνουν πινακοποίηση των απαιτήσεων και θα προσδιορίζουν τόσο την απαιτούμενη ελκτική δύναμη όσο και τον αριθμό ρυμουλκών, με κριτήριο το μέγεθος των εξυπηρετούμενων πλοίων, όπως συμβαίνει σήμερα με τους ισχύοντες Κανονισμούς Λιμένος και τις εγκυκλίους των παράκτιων εγκαταστάσεων διυλιστηρίων. Σε κανένα λιμάνι του κόσμου δεν καλούνται οι χρήστες να εφαρμόσουν ένα μαθηματικό τύπο για τον υπολογισμό της αναγκαίας ελκτικής δύναμης του ρυμουλκού. Η ψευδής αναφορά σε δήθεν υπολογισμούς του ΙΜΟ, αφορούν τη ρυμουλκηση ανοιχτής θαλάσσης και όχι τη ρυμούλκηση λιμένος.
Ο μοναδικός Κανονισμός που έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα από τον ΟΛΒ, με όλους τους προβλεπόμενους τύπους, καταγγέλθηκε από συγκεκριμένα συμφέροντα, ως μη συμμορφούμενος με τις τιμές που προκύπτουν από τους μαθηματικούς υπολογισμούς του άρθρου 9 και εκκρεμεί ακόμα ενώπιόν σας η διαδικασία ελέγχου της ορθότητος του, γεγονός που καταδεικνύει πόσο δύσκολη και άστοχη είναι στη προκειμένη περίπτωση η τυφλή εφαρμογή ενός μαθηματικού μοντέλου για όλα τα λιμάνια της Ελλάδας και ιδιαίτερα των περιφερειακών. Αξείζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία (Tug use in ports) η απόφαση για τον αριθμό των ρυμουλκών και της απαιτούμενης ελκτικής δύναμης βασίζεται κυρίως στην εμπειρία.
Στο σημείο αυτό μάλιστα θα υπογραμμίσουμε και την υπόθεση του Οργανισμού Λιμένα Ηγουμενίσας, που σας έχει γνωστοποιηθεί με την από 11/09/2023 επιστολή μέλους μας, ο οποίος με το πρόσφατο έγγραφό από 5/09/2023 θεώρησε ότι το ρυμουλκό πλοίο του μέλους μας δεν πληρούσε τις προδιαγραφές του Π.Δ. ενώ καταληκτική η,ερομηνία συμμόρφωσης έχει ορισθεί η 31/12/2023 και ο ίδιος ο Οργανισμός Λιμένα δεν έχει καθορίσει ποιες θα είναι οι προδιαγραφές για το συγκεκριμένο λιμάνι.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης είναι να γνωρίζουμε μόνο το πλαίσιο των ρυθμίσεων και να είναι άγνωστες οι απαραίτητες συμπληρωματικές και εκτελεστικές ρυθμίσεις με τις οποίες οφείλουν να συμμορφωθούν τα ρυμουλκά των μελών μας εντός σύντομου χρονικού διαστήματος.
Βέβαια, από τη διατύπωση της παρ. 5δ του άρθρου 9 ορίζεται ότι αν οι υπόχρεοι φορείς εκμετάλλευσης δεν εκδώσουν τον ανωτέρω Κανονισμό , εφαρμόζεται αποκλειστικά το πλαίσιο των διατάξεων της παρ. 1 έως 3, δηλαδή το μαθηματικό υπολογισμό,ο οποίος όμως, όπως προαναφέρθηκε, δεν μπορεί να έχει λειτουργική εφαρμογή, ούτε είναι δυνατόν να αποτελεί ελάχιστη απαίτηση.
Ειδικές απαιτήσεις πυροσβεστικού εξοπλισμού (άρθρο 11)
1.Στο άρθρο 11 του Π.Δ. ορίζεται ότι τα ρυμουλκά πλοία, τα οποία εξυπηρετούν διυλιστήρια, προβλήτες επικίνδυνων φορτίων, εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και πετρελαιοειδών, εξέδρες εξόρυξης υδρογονανθράκων ή καλούνται να αντιμετωπίσουν έκτακτα περιστατικά οφείλουν να διαθέτουν τις ελάχιστες πυροσβεστικές απαιτήσεις που περιγράφονται στο εν λόγω άρθρο, ανεξάρτητα αν, εκτελούν πρόσδεση/απόδεση/επιφυλακή.
Σύμφωνα με τη διατύπωση του εν λόγω άρθρου, τα ρυμουλκά πλοία που παρέχουν τις ως άνω υπηρεσίες θα πρέπει να ικανοποιούν αθροιστικά τις απαιτήσεις τόσο της παραγράφου 1(α) όσο και της παραγράφου 1(β), οι οποίες υπερκαλύπτουν τις πρώτες, Η σύγχυση και η προφανώς λανθασμένη διατύπωση προέκυψε μετά την αποσύνδεση της σχέσης μεταξύ BP των ρυμουλκών και πυροσβεστικού εξοπλισμού, που προέβλεπε ένα σχέδιο Π.Δ., κατά το στάδιο της επεξεργασίας του χωρίς να γίνει αλλαγή διατύπωσης. Είναι προφανές ότι το θέμα δε ρυθμιζεται με διευκρινίσεις, αλλά απαιτείται τροποποίησή του εν λόγω άρθρου για να ορισθεί ποια είναι η ελάχιστη απαίτηση πυροσβεστικού εξοπλισμού και αν οι επιλογές είναι περισσότερες της μίας να παραμετροποιηθούν , ανάλογα με το μέγεθος του εξυπηρετούμενου πλοίου, όπως άλλωστε ισχύει σήμερα με τους Κανονισμούς των λιμενικών εγκαταστάσεων διυλιστηρίων.
Στην παρ. 1(α) (αα) προβλέπεται ότι τα ρυμουλκά πλοία που παρέχουν τις υπηρεσίες του εν λόγω άρθρου πρέπει να διαθέτουν μεταξύ άλλων και δύο μόνιμες πυροσβεστικές αντλίες, από τις οποίες η μία πρέπει να έχει ανεξάρτητη κίνηση και η δεύτερη να είναι εξαρτημένη από τη προωστήρια μηχανή και δυνατότητα παροχής εκάστης αντλίας τουλάχιστον 600 m3 και συνολικά 1200 m3 την ώρα.
Η εν λόγω απαίτηση δύο μηχανών είναι αδικαιολόγητα αυστηρή αν συγκριθεί με την απαίτηση της επόμενης παρ. 1(β) για πιστοποιημένη πυροσβεστική ικανότητα κατηγορίας FiFi1(2400m3) σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Αναγνωρισμένων Οργανισμών, όπου προβλέπεται η παροχή νερού 2400m3 μπορεί να εξασφαλίζεται από 1 ή 2 αντλίες, χωρίς να προσδιορίζεται αν είναι εξαρτημένη ή όχι στις Κ.Μ.
Κατόπιν των ανωτέρω θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι στην κατηγορία της πιστοποιημένης πυροσβεστικής δυνατότητος των 1200m3 είναι αποδεκτή και η ύπαρξη μίας αντλίας, χωρίς να προσδιορίζεται ο τρόπος λειτουργίας της, αρκεί να διασφαλίζεται ότι η παροχή της θα είναι 1200m3.
Η προτεινόμενη διευκρίνιση είναι επιβεβλημένη, διότι αλλιώς κινδυνεύουν να τεθούν εκτός δραστηριότητας ρυμουλκά στα οποία η παροχή των 1200m2 εξασφαλίζεται από μία αντλία και είναι τεχνικά αδύνατη η αποξήλωση της και η τοποθέτηση δύο αντλιών με την ίδια απόδοση.
Μεταβατικές διατάξεις (άρθρο 16)
Στο άρθρο 16 του Π.Δ. τίθενται ορισμένες μεταβατικές διατάξεις και συγκεκριμένα ορίζεται ότι όλα τα ρυμουλκά πλοία, που εκτελούν ρυμουλκικές υπηρεσίες κάθε είδους, οφείλουν να συμμορφωθούν με τις υποχρεωτικές διατάξεις του Κανονισμού το αργότερο μέχρι 31.12.2023, με εξαίρεση τις διατάξεις της περ (α) της παρ. 4 του άρθρου 11, για τις οποίες δίδεται περίοδος χάριτος 3 ετών.
Πρόκειται για εξαιρετικά σύντομη προθεσμία για το μέγεθος των αλλαγών που επιχειρούνται με το υπόψιν Π.Δ., οι οποίες είναι σημαντικότατες με κορυφαία την έκδοση των συμπληρωματικών και εκτελεστικών ρυθμίσεων, όπως τις χαρακτηρίζει το ΣΤΕ στη γνωμοδότησή του, εκ μέρους των φορέων εκμετάλλευσης. Εξαρχής διατυπώσαμε την αντίθεσή μας με το σύντομο περιθώριο προσαρμογής για τη συμμόρφωση με τις νέες απαιτήσεις.
Σήμερα, η ανάγκη παράτασης της προθεσμίας είναι πλέον επιτακτική, δεδομένου ότι, πέραν ενός γενικού πλαισίου απαιτήσεων, οι οποίες δεν μπορούν να θεωρηθούν ως οι ελάχιστες, δεν γνωρίζουμε ποιες είναι οι τελικές εκτελεστικές διατάξεις, όπως διεξοδικώς αναφέρθηκε στα προηγούμενα, ενώ εκκρεμεί η διόρθωση αστοχιών καθώς και η έκδοση οδηγιών/ διευκρινίσεων για την επίλυση ερμηνευτικών προβλημάτων.
Σε περίπτωση που δε δοθεί παράταση στο χρόνο συμμόρφωσης των ρυμουλκών θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο ότι ένας σημαντικός αριθμός πλοιοκτητριών ρυμουλκών θα βρεθεί εκτός αγοράς με όλες τις συνέπειες για την εύρυθμη λειτουργία του κλάδου. Θα υπάρξει γενικευμένη έλλειψη διαθέσιμων ρυμουλκών και αδυναμία εξυπηρέτησης της ζήτησης και γενικότερη αναταραχή στη λειτουργία των λιμένων και ιδιαίτερα των περιφερειακών.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω εντοπισθέντων προβλημάτων παρακαλούμε για τις κατά τη κρίση σας ενέργειες, προκειμένου να διορθωθούν οι αστοχίες του Κανονισμού και να δωθούν οι αναγκαίες οδηγίες/ διευκρινίσεις εφαρμογής των ρυθμίσεων που παρουσιάζουν ερμηνευτικά προβλήματα.
Τέλος δε, να δοθεί χρόνος προσαρμογής, αφού προηγουμένως έχουν εκδοθεί εκτελεστικοί κανονισμοί και πινακοποιηθούν εκ μέρους των φορέων εκμετάλλευσης οι απαιτήσεις των τεχνικών προδιαγραφών για τα λιμάνια/ εγκαταστάσεις τα οποία στερούνται σήμερα σχετικών κανονισμών.
Με ειλικρινή εκτίμηση
Ο Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Λυμπουσάκης
Ο Γενικός Γραμματέας, Ιωάννης Ζουμπούλης